OSMANLI DEVLETİ KURULDUĞU SIRADA ANADOLU

  1)- ANADOLU:
        Anadolu Selçuklu Devleti 1243 Kösedağ savaşı yenilgisinden sonra yıkılma dönemine girmiş, Moğol
        İlhanlılara bağlı duruma gelmişti.  Anadolu Selçuklu Sultanları İlhanlıların atadığı birer vali
        durumundaydı. Bu siyasi boşluk ortamında Anadolu da çok sayıda Türk Beyliği kuruldu.
  2)- ANADOLU TÜRK BEYLİKLERİ:
        Karamanoğulları, Germiyan oğulları, Karesioğulları, Aydınoğulları, Menteşe
        oğulları,Saruhanoğulları,Candaroğulları, Hamit oğulları ve Osmanlı beyliği kurulmuştu. Bu
        beylikler de başlangıçta İlhanlılara bağlıydılar.  Anadolu Selçuklu Devletinin yıklımasıyla bu
        beylikler arasında Anadolu hakimiyeti konusunda mücadele başladı.
  3)- BİZANS:
        13. yüzyıla girildiğinde sınırları küçülmüş, eski askeri ve ekonomik gücü kalmamıştı.  Taht
        kavgalarının yarattığı istikrarsız bir dönemi yaşıyordu. Halk TEKFUR(Vali)ların ağır vergileri
        altında eziliyordu.
  4)- TRABZON RUM İMPARATORLUĞU:
        IV. Haçlı seferi sonunda Haçlıların istanbul'u işgal etmeleri üzerine Bizans'tan kaçanlar
        tarafından Trabzon ve çevresinde kurulmuştu. 13. yüzyılda İlhanlı baskısı altındaydı.
  5)- İLHANLI DEVLETİ:
        Cengiz İmparatorluğunun parçalanmasıyla İran'da kurulan TÜRK-MOĞOL devletidir. Dönemin en güçlü
        devletlerindendir.
  6)- ALTINORDU DEVLETİ:
        Cengiz İmparatorluğu'nun parçalanmasıyla Karadeniz'in kuzeyinde kurulan Türk devletidir.
  7)- BALKANLARIN DURUMU:
        Balkanlarda güçlü bir devlet yoktu. 13. yüzyılda Balkanlarda başlıca şu devlet ve beylikler
        vardı: Sırp,Bulgar, Macar devletleriyle; Arnavutluk, Bosna-Hersek, Eflak-Boğdan, Erdel beyliği
  8)- VENEDİK VE CENEVİZLİLER:
        Denizci olan bu İtalyan devletlerinin Ege, Akdeniz ve Karadeniz'de ticaret kolonileri vardı.

  OSMANLI DEVLETİ'NİN KISA ZAMANDA BÜYÜMESİNİN SEBEPLERİ
   1)- Merkeziyetçi bir devlet anlayışına sahip olması (Ülke diğer Türk devletlerinden farklı olarak
       hanedan üyeleri arasında bölünmemiştir.)
   2)- Bir UÇ BEYLİĞİ olması (Gaza sebebiyle diğer beyliklerden destek görmüştür, beylikler arasındaki
       mücadeleye başlangıçta katılmamıştır.)
   3)- Bizans'ın, Balkanların ve Anadolu'nun karışıklık içinde bulunması
   4)- Sürekli doğudan gelen Türkmen göçleriyle nüfusunun ve askeri gücünün artması
   5)- Osmanlı Devlet adamlarının yetenekli olması

OSMANLI SİYASİ TARİHİNİN DÖNEMLERE AYRILMASI
  1-KURULUŞ DÖNEMİ:(1299-1453)
  2-YÜKSELME DÖNEMİ(1453-1579)
  3-DURAKLAMA DÖNEMİ:(1579-1683)
  4-GERİLEME DÖNEMİ:(1699-1792)
  5-DAĞILMA VE YIKILIŞ DÖNEMİ:(1792-1918)

OSMANLI KÜLTÜR TARİHİNİN DÖNEMLERE AYRILMASI
  1)- Klasik Dönem   2)- Tanzimat Dönemi   3)- I. ve II. Meşrutiyet dönemleri

                OSMAN BEY DÖNEMİ (1281-1324)

OSMAN BEY HAKKINDA: Ertuğrul Gazi'nin ölümünden sonra beyliğin başına geçmiş, 
1320 den itibaren rahatsızlığı sebebiyle askeri harekatın başına oğlu Orhan Beyi geçirmişti. Şeyh
Edebalinin kızıyla evlenmiş, ahilerin desteğini kazanmıştır. Türbesi Bursa'da GÜMÜŞLÜ KÜMBET'dedir.

  1)- Bursa'nın fethi: Osman Gazi döneminde başlayan kuşatma, tekfurun şehri teslimiyle son buldu.(1326)
  2)- Maltepe (Palekanon) Savaşı (1329):
        Sebep: Osmanlıların Kocaeli Yarımadasındaki fetihleri ve İznik'i kuşatmaları
        Savaş: Bizans imparatoru III.Andreanikos ile Osmanlı hükümdarı Orhan Bey arasında yapıldı (1329)
        Sonuçları ve Önemi: Savaş Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı. O güne kadar dikkat çekmeyen
                            Osmanlılar ön plana çıktı.
  3)- İznik ve Kocaeli'nin Fethi: Maltepe savaşından sonra İznik fethedildi, Kocaeli yarımadasının fethi
                                  büyük ölçüde tamamlandı.
  4)- Karesioğulları Beyliğinin Alınması: Karesi Bey'in ölümüyle, oğulları arasındaki taht kavgasından
                                          yararlanan Orhan Bey bu beyliği Osmanlı sınırlarına kattı.
           Önemi:
             1)- Osmanlılar karesi topraklarına sahip olarak, Marmara kıyılarına ve Çanakkale boğazına
                  ulaştılar.
             2)- Osmanlılar Karesi Donanmasına sahip oldular.
             3)- Hacı İlbey, Evrenus Bey, Ece Halil gibi değerli Karesi komutanları Osmanlı hizmetine
                 girdiler.
             4)- Osmanlılar Rumeli'ye geçmeyi düşünmeye başladılar.

  5)- Rumeli'ye Geçiş:
      Rumeli'ye Geçişi Kolaylaştıran Sebepler:
          1)- Osmanlıların Karesi topraklarına ve Donanmasına sahip olması.
          2)- Osmanlıların Hırıstiyanlara ait topraklara sahip olma ideali (Gaza).
          3)- Türkmenlere Yurt bulma ihtiyacı.
          4)- Bizans'ın Balkan milletlerine karşı Orhan Beyden yardım istemesi.
      OLAY: Bizans İmparatoru Kantakuzen Edirne'yi kuşatan Sırp ve Bulgarlara karşı  Orhan Bey'den
            yardım istedi. Orhan Bey bunun üzerine oğlu Süleyman Paşa'yı yardıma gönderdi. Edirne'yi
            kuşatan Sırp ve Bulgarları yenen Süleyman Paşa'nın yardımlarına karşılık Bizans Gelibolu
            Yarımadası'ndaki ÇİMPE kalesini Osmanlılara verdi.(1353)

   NOT:  Çimpe kalesi Osmanlıların Balkanlardaki   fetihleri için önemli bir üs olmuştur.   

ORHAN BEY DÖNEMİNDE RUMELİ'DEKİ FETİHLER:
   Orhan bey'in oğlu Süleyman Paşa Gelibolu'yu ele geçirerek Keşan, Malkara, Tekirdağ, Çorlu ve
   Lüleburgaz'ı fethetmiştir.

ORHAN BEY DEVRİNDE DEVLET TEŞKİLATINDAKİ GELİŞMELER:
   1)- Geçici divan teşkilatı kuruldu.
   2)- YAYA ve MÜSELLEM adıyla ilk düzenli ordular oluşturuldu.
   3)- İznik'de ilk Osmanlı Medresesi kuruldu.

OSMANLILARIN RUMELİ'DEKİ İSKAN SİYASETİNİN ÖZELLİKLERİ:
   1)- Yeni fethedilen yerlere öncelikle göçebe Türkler yerleştirilir, böylece bunların yerleşik hayata
       geçmeleri sağlanırdı.
   2)- Fethedilen yerdeki yerli halktan ayaklanma çıkarma ihtimali olanlar başka yerlere iskan
       edilirlerdi.
   3)- Göçmenler iskan yerine yakın yerden alınırlardı. Böylece halkın yeni yere uyumu daha kolay
       olurdu.
   4)- İskan edilenlere ihtiyacı olan malzeme verilir ve bir süre vergi alınmazdı.

                I. MURAT DÖNEMİ (1362-1389)

  Orhan Bey'in ölümüyle yerine oğlu I.Murat (Hüdavendigar) geçti.

I. MURAT DÖNEMİNDE ANADOLUDA GELİŞMELER:
  1)- Ankara Karamanoğullarından geri alındı.
  2)- Oğlu Yıldırım Bayezıd'ı Germiyan Beyi'nin kızıyla evlendirerek onlardan Kütahya, Tavşanlı, Simav
      ve dolayları çeyiz olarak alındı.
  3)- Hamitoğullarından  Eğridir ve çevresi satın alındı.
  4)- Karaman Beyi Alaaddin Ali Beyle kızını evlendirerek dostluk kurmaya çalıştı. Ancak
      Karamanoğullarının düşmanca tavırlarını sürdürmeleri üzerine harekete geçerek, Karamanoğullarını
      yendi. Alaaddin Ali Bey'i affederek barış yaptı.

 NOT:  Edirne'nin Fethinin Önemi:    Sırp ve Bulgarların Bizans'la bağlantısı kesildi.
 
SIRPSINDIĞI SAVAŞI (1364):
  Sebep: Edirne ve Filibe'nin Osmanlıların eline geçmesi Sırp ve Bulgarları rahatsız etmiş, bunların
         papaya başvurmaları üzerine Balkan Devletlerinden oluşan (Sırp, Bulgar, MAcar, Eflak-Boğdan ve
         Bosnalılar) bir Haçlı ordusu kurulmuştur.
  Savaş: Haçlı Ordusunu HACI İLBEY komutasındaki bir akıncı birliği ani bir baskın sonucu yok etmiştir.
  Önemi: a)- Bu zaferle Balkan Devletleri üzerindeki Macarların etkisi kırılmış, Türklerin Balkanlardaki
                     ilerlemeleri hız kazanmıştır.
                b)- Zaferden sonra Edirne başkent yapılmıştır.
I. KOSOVA SAVAŞI (1389):
  Sebep: Osmanlıların Balkanlarda ilerleyişini durdurmak için Sırp Kralı LAZAR'ın öncülüğünde Haçlı
               Ordusunun kurulması.
  Sonuç: I. Murat komutasındaki Osmanlı Ordusunun zaferiyle sonuçlandı. I. Murat şehit oldu, yerin
               oğlu Yıldırım Bayezıd geçti.

I. MURAT DÖNEMİNDE DEVLET TEŞKİLATINDAKİ GELİŞMELER:
    1)- Divan teşkilatı sistemli ve sürekli hale getirildi.
    2)- Kapıkulu Ocakları kuruldu.

    Sebepleri: a)- Kuşatma altında bulunan Bizans'ın Avrupa'dan yardım istemesi,
                b)- Macarlar'ın Osmanlıların Balkanlar'daki ilerleyişi karşısında papadan yardım  istemesi.
    Savaş    : Avrupa Devletlerinin ordularından oluşan (Macar, Fransız, Alman, İngiliz,Polonya,
                Venedik ve diğerleri)Haçlı ordusunun Niğbolu kalesini kuşatması üzerine, Yıldırım Bayezid
                İstanbul kuşatmasını kaldırarak, Niğbolu önlerinde Haçlı ordusunu yendi.
    Önemi    : a)- Bu zaferden sonra bulgaristan tamamen Türk topraklarına katıldı.
                 b)- Bu zafer Anadolu Türk Birliğinin sağlanmasında da etkili oldu.
                 c)- Mısır'daki halife Yıldırım'a "Rum Diyarının Sultanı" ünvanını verdi.

  2)- ANADOLU'DA TÜRK BİRLİĞİNİN SAĞLANMASI:
     Hatırlanacağı gibi Anadolu'da Türk birliğinin  sağlama çabaları Orhan Bey zamanında başlatılmış, bu
  dönemde Karesi beyliği Osmanlılara bağlanmış, Ankara Ahilerden alınarak Osmanlı topraklarına
  katılmıştı.
     I. Murat devrinde beyliklerle akrabalık yoluyla dostluk kurulmaya çalışılmış, Germiyanoğulları'ndan
  çehiz olarak bazı topraklar alınmış, Karaman Bey'i akrabalığa rağmen düşmanca davranışlarını
  sürdürünce üzerine sefer düzenlenmiş, yine Hamitoğulları'ndan para karşılığı bazı topraklar satın
  alınmıştı.
     YILDIRIM BAYEZID Anadolu birliğini sağlamak için iki sefer düzenledi. Bu seferler sonucunda:
     a)- Batı Anadolu'daki beyliklerden Germiyan, Aydın,Saruhan, Menteşe ve Hamitoğullarına son verildi.
     b)- Candaroğullarına son verildi.
     c)- Kadı Burhanettin Beyliği (Eretna devleti) ile yapılan KIRKDİLİM savaşında Osmanlı kuvvetleri
          yenildi. Şehzade Ertuğrul şehit oldu. Kadı Burhaneddin'in Akkoyunlu Devletiyle yaptığı savaşta
          ölmesi üzerine bu beyliğin toprakları da Osmanlılara katıldı.
     d)- 1401 yılında Karamanoğullarına son verildi.
     e)- Dulkadir oğulları Beyliği Osmanlılara bağlandı.

  3)- İSTANBUL KUŞATMALARI:
      Yıldırım Bayezıd 1291-1400 yılları arasında İstanbul'u 4 kez kuşatmış, bu kuşatmalar sırasında
      Bizans'a Karadenizden gelecek yardımı engellemek için boğazın Anadolu yakasına Anadolu
      Hisarını(Güzelcehisar) yaptırdı.
      Bu kuşatmaların başarısız olma sebepleri:
        a)- Karamanoğullarının problem çıkarması
        b)- Haçlı Saldırıları (Niğbolu)
        c)- Timur tehlikesi

  OSMANLI-BİZANS ANTLAŞMASI: Yıldırım Timur tehlikesinin belirmesi üzerine Bizans ile anlaşma
                                             imzalayarak 4.  kuşatmayı kaldırdı. Bu antlaşmaya göre:
      a)- İstanbul'da Türk mahallesi kurulacak ve bir cami yapılacak.
      b)- Türkler ticaret amacıyla serbestçe İstanbul'a girebilecek.
      c)- İstanbul'da Türklerin davalarına bakmak için kadı bulunacak.
      d)- Bizans Osmanlı Devletine vergi verecek.

4)- ANKARA SAVAŞI (1402):
    15. yüzyıl başlarında Osmanlılar doğuda Memlük ve Timur Devletiyle komşu olmuşlardı. Timur Çağatay
Hanlığına son vererek büyük bir devlet kurmuş, Altınorda devletinin parçalanmasına yol açmış, İran,Irak
ve kuzey Hindistan'ı topraklarına katıp, 1400 yılından itibaren Osmanlı topraklarına saldırmaya
başlamıştı.
  ANKARA SAVAŞININ SEBEPLERİ:
    a)- Yıldırım tarafından toprakları alınan Anadolu Beylerinin Timur'a sığınarak, onu kışkırtmaları.
    b)- Timur tarafından toprakları alınan Irak hükümdarı Celayiroğlu Ahmet ve Karakoyunlu hükümdarı
        Kara Yülük Osman'ın Yıldırım'a sığınmaları
    c)- Timur'un Çin'e yapacağı sefer öncesinde arkasında güçlü bir devlet bırakmak istemeyişi.
    d)-Timur'un Osmanlı'dan kabul edilemez istekleri.

  NOT: Timur Yıldırım Bayezıt'dan Anadolu Beylerinin  topraklarını iade etmesini, Celayiroğlu Ahmet
            ve Kara Yülük Osman'ın kendisine teslim   edilmesini, Osmanlı Devletinin kendisine
            bağlılığını bildirmesini istemişti.

  SAVAŞ: İki ordu arasında savaş, Ankara'da Çubuk ovasında yapıldı. KARATATARLAR'ın ve Anadolu
        beylikleri askerlerinin saf değiştirmesi Osmanlı ordusunun savaşı kaybetmesine ve Yıldırım
        Bayezıt'ın esir düşmesine neden oldu.
  SONUÇLARI:
    a)- İlk ve son kez bir Osmanlı padişahı savaşta esir düştü.
    b)- Osmanlı Devleti 11 yıl sürecek Fetret devrine girdi.
    c)- Anadolu Türk birliği yeniden bozuldu, beylikler yeniden kuruldu. (Karesi ve Kadı Burhaneddin
        beylikleri hariç)
    d)- Balkanlar'da Osmanlı ilerleyişi bir süre durdu, hatta bazı topraklar kaybedildi.
    e)- Bizans'ın alınması 50 yıl gecikti.

                 FETRET DEVRİ (1402-1413)

    Timur'un asıl amacı kendisine rakip olabilecek büyük bir Osmanlı Devleti'nin oluşmasını
engellemekti. Bu nedenle savaşı kazandıktan sonra Anadolu Beylerinin topraklarını geri vererek, Anadolu
Türk birliğini parçaladı. Osmanlı ülkesini Yıldırım'ın oğullarına bıraktı.

  Timur'un Anadolu'dan çekilmesinden sonra Yıldırım   Bayezid'in 4 oğlu arasında başlayan ve 11 yıl süren 
 taht kavgası dönemine Osmanlı Tarihinde FETRET DEVRİ  denir.                                             

  ÇELEBİ MEHMET DEVRİ ÖNEMLİ OLAYLARI:
     1)- Eflak Osmanlılara yeniden bağlandı.
     2)- Venediklilerle İLK DENİZ SAVAŞI yapıldı.(1416) (Ancak bu savaşı Venedikliler kazandı.)
     3)- Anadolu Türk birliğini yeniden sağlamaya çalıştı. ( Aydın ve Saruhan beyliklerini ortadan
        kaldırdı. Candar ve Menteşe beylikleri Osmanlılara bağlandı. Karamanoğulları'yla savaştı.)
     4)- Şeyh Bedreddin ve Mustafa Çelebi isyanlarını bastırdı.

   ŞEYH BEDREDDİN İSYANI(1418-1420)
        Osmanlı devletinde kazaskerliğe kadar yükselmiş olan Şeyh Bedreddin mülkiyetin ortak olduğu
    şeklinde fikirlerle ve İslam'a aykırı düşüncelerle etrafına çok sayıda mürid topladı. Fetret
    döneminin oluşturduğu siyasi ve ekonomik bozukluklardan yararlanarak ayaklandı, sonunda yakalanarak
    idam edildi.
  
   NOT:  Şeyh Bedreddin İsyanı devletin gücünü sarsan,  Anadolu Selçuklu Devleti döneminde meydana gelen
             BABA İSHAK isyanına benzer.     
  
    MUSTAFA ÇELEBİ İSYANI (DÜZMECE MUSTAFA)
       Timur Ankara savaşından sonra Yıldırım Bayezıt'ın oğlu şehzade Mustafa Çelebiyi rehin alarak
     yanında Semerkant'a götürmüştü.  Timur'un ölümüyle serbest kalarak Anadolu'ya gelen Mustafa'nın
     gerçek Mustafa olup olmadığı bilinmediğinden "Düzmece Mustafa" da denilmiştir. Mustafa Çelebi,
     kardeşi Mehmet Çelebi'ye karşı taht kavgasına girmiş, ancak yenilerek Bizans'a sığınmıştır.
     Çelebi Mehmet Mustafa'nın gözaltında tutularak kontrol edilmesi için Bizans'la anlaşmıştır.

      BALKANLAR'DAKİ ÖNEMLİ OLAYLAR:

    1)- EDİRNE-SEGEDİN ANTLAŞMASI(1444): Macar, Sırp, Bosna ve Eflak kuvvetlerinin oluşturduğu
        Haçlı   ittifakına karşı Osmanlı kuvvetleri başarısız olunca, bu antlaşma imzalanmıştır. Osmanlıların bu
        antlaşmayı imzalamak zorunda kalışlarının bir nedeni de Karamanoğulları'nın problem çıkarmasıdır.
         Edirne-Segedin Antlaşmasına göre:
           a)- İki taraf 10 yıl savaşmayacak,
           b)- Tuna Nehri iki taraf arasında sınır olacaktı.

   NOT: Bu antlaşmadan sonra II.Murat yerini 12 yaşındaki  oğlu II.Mehmet'e (Fatih) bıraktı.